การตรวจวัดระดับฮอร์โมนเพศชาย

ฮอร์โมนเพศชายหรือเทสโทสเตอโรนเป็นฮอร์โมนหลักที่มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาและรักษาลักษณะเฉพาะของเพศชาย เช่น ความต้องการทางเพศ มวลกล้ามเนื้อ และความหนาแน่นของกระดูก การขาดฮอร์โมนเพศชายหรือมีระดับฮอร์โมนเพศชายต่ำจะทำให้เกิดอาการต่าง ๆ หลายประการ

อาการและอาการแสดงของการขาดฮอร์โมนเพศชาย

อาการและอาการแสดงทางเพศ

• ความต้องการทางเพศลดลง
• หย่อนสมรรถภาพทางเพศ
• ลดการแข็งตัวในตอนเช้า
• ปริมาณการหลั่งอสุจิลดลง
• การถึงจุดสุดยอดลดลง
• ภาวะมีบุตรยาก
• มีภาวะร้อนวูบวาบ

อาการและอาการแสดงด้านร่างกาย

• มวลกล้ามเนื้อลดลง
• ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อลดลง
• สมรรถภาพทางกายลดลง
• ไขมันในร่างกายเพิ่มขึ้น
• ขนตามร่างกายลดลง
• ลูกอัณฑะฝ่อ
• โรคโลหิตจางโดยไม่ทราบสาเหตุ
• โรคกระดูกบางหรือโรคกระดูกพรุน
• มีเนื้อเยื่อของเต้านมเพิ่มขึ้น (Gynaecomastia)

อาการและอาการแสดงด้านจิตใจและทางพฤติกรรม

• มีความเหนื่อยล้ามากขึ้น
• อารมณ์แปรปรวน/หงุดหงิดง่าย
• ภาวะซึมเศร้า
• นอนไม่หลับ
• ความจำไม่ดี

สาเหตุที่ทำให้ระดับฮอร์โมนเพศชายลดลง

การลดลงของฮอร์โมนเพศชายสามารถเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ เช่น

• ฮอร์โมนลดลงตามธรรมชาติเมื่ออายุมากขึ้น
• การติดเชื้อ
• การบาดเจ็บ
• เคมีบำบัด
• พันธุกรรม
• โรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน โรคอ้วน
• ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ
• การติดเชื้อเอชไอวี

การวินิจฉัยการขาดฮอร์โมนเพศชาย

การวินิจฉัยการขาดฮอร์โมนเพศชาย (Male Hypogonadism) จะทำได้เมื่อมีอาการแสดงของการขาดฮอร์โมน และผลการตรวจระดับฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนในเลือดต่ำ โปรแกรมตรวจวัดระดับฮอร์โมนเพศชายเหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการบ่งชี้ว่าอาจเกิดจากการมีระดับฮอร์โมนเพศชายต่ำลง เช่น มีความต้องการทางเพศลดลงหรือมีปัญหาการแข็งตัว รู้สึกอ่อนล้า หมดพลังงาน ไขมันสะสมตามร่างกายมากขึ้น มวลกล้ามเนื้อลดลง ความคิด ความจำ สมาธิแย่ลง และอาจมีปัญหาในการมีบุตร

โปรแกรมตรวจระดับฮอร์โมนในร่างกาย (ชาย)

รายการตรวจ

1. ความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด (CBC): เพื่อตรวจสุขภาพทั่วไปและโรคโลหิตจาง
2. คัดกรองโรคตับ (AST/SGOT และ ALT/SGPT): เพื่อตรวจการทำงานของตับ
3. การทำงานของไต (BUN และ eGFR Creatinine): เพื่อตรวจสุขภาพของไต
4. ตรวจสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก (Free PSA และ Total PSA): เพื่อตรวจหามะเร็งต่อมลูกหมาก
5. ตรวจฮอร์โมนเพศชาย (Free Testosterone): เพื่อตรวจระดับฮอร์โมนเพศชายในเลือด
6. ตรวจการทำงานของต่อมไทรอยด์ (TSH): เพื่อตรวจหาความผิดปกติของต่อมไทรอยด์
7. ตรวจน้ำตาลสะสมในเลือด (HbA1C): เพื่อตรวจการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
8. ตรวจยูริกในเลือด (Uric acid): เพื่อตรวจหาความเสี่ยงต่อโรคเกาต์
9. ตรวจความสมดุลของฮอร์โมน (DHEAs และ Estradiol/E2): เพื่อตรวจระดับฮอร์โมนอื่น ๆ ที่มีผลต่อสมรรถภาพทางเพศ
10. ตรวจวัดระดับไขมันในร่างกาย (Lipid Profile): เพื่อตรวจระดับไขมันในเลือด

การรักษาด้วยฮอร์โมนเทสโทสเตอโรน

รูปแบบและขนาดของฮอร์โมนที่ใช้

เมื่อทราบแล้วว่ามีปริมาณฮอร์โมนเพศชายต่ำ แพทย์จะพิจารณารูปแบบและขนาดของฮอร์โมนที่จะใช้ตามความเหมาะสมของแต่ละบุคคล รูปแบบของการรักษาด้วยฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนอาจมีทั้งการฉีด หรือ การทาผิวหนัง

การรักษาด้วยฮอร์โมนเพศชาย (Testosterone Replacement Therapy)

การรักษาภาวะหย่อนสมรรถภาพทางเพศโดยการเสริมฮอร์โมนเพศชายมี 2 รูปแบบ ได้แก่

1. รูปแบบทา (Transdermal)

• ลักษณะการใช้: เจลทาบริเวณต้นแขน
• ข้อดี: มีความปลอดภัยสูง ไม่เจ็บ
• ข้อเสีย: ต้องทาทุกวันเพื่อให้ระดับฮอร์โมนคงที่ และอาจเห็นผลช้ากว่ารูปแบบฉีด
• ผลลัพธ์: ช่วยเพิ่มระดับฮอร์โมนในร่างกายอย่างค่อยเป็นค่อยไป

2. รูปแบบฉีด (Intramuscular Injection)

• ลักษณะการใช้: ฉีดฮอร์โมนเพศชายเข้าสู่กล้ามเนื้อ
• ข้อดี: เห็นผลได้รวดเร็ว
• ข้อเสีย: ต้องมาฉีดที่คลินิกเป็นระยะๆ
• ระยะเวลาฉีด:
  • ระยะสั้น: ฉีดทุก 2-3 สัปดาห์
  • ระยะยาว: ฉีดทุก 3 เดือน

ผลข้างเคียงและการติดตามผล

การรักษาด้วยฮอร์โมนเทสโทสเตอโรนอาจมีผลข้างเคียง เช่น การกักเก็บน้ำและเกลือ การเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดหัวใจ และการเปลี่ยนแปลงระดับไขมันในเลือด ดังนั้นการติดตามผลและการตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอเป็นสิ่งสำคัญ

ความสำคัญของการตรวจวัดระดับฮอร์โมนเพศชาย

การตรวจวัดระดับฮอร์โมนเพศชายเป็นขั้นตอนสำคัญในการวินิจฉัยและรักษาปัญหาสุขภาพที่เกี่ยวข้องกับฮอร์โมนเพศชายต่ำ การตรวจวัดนี้ไม่เพียงแต่ช่วยในการระบุปัญหา แต่ยังช่วยให้แพทย์สามารถให้การรักษาที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพมากขึ้น